We verliezen kapitalen, maar beseffen het niet!

Ons economisch denken is gericht op kasstromen. Op de kapitaalvoorraden die de economie mogelijk maken bestaat weinig zicht. Dat besef begint door te dringen. Steeds meer economen pleiten voor economische analyses die zich richten op het begrip ‘brede welvaart’ in plaats van het kasstromen-begrip Bruto Binnenlands Product.  In de analyses van de ‘brede welvaart’ staat het denken in termen van economisch, natuurlijk, menselijk en sociaal kapitaal wel centraal. Maar dat is meer theorie dan praktijk, want wat de waarde van die kapitaalgrootheden is weten we niet of maar heel gebrekkig. Dat leidt tot economisch beleid dat soms meer schade dan goed doet.

Een voorbeeld. De laatste maanden verschijnen er veel rapporten over de afname van de biodiversiteit. Die afname is in strijd met internationale beleidsvoornemens om juist de biodiversiteit te verdedigen. Die verslechterende biodiversiteit betekent een afbrokkeling van allerlei biologische ecosystemen, en dat leidt weer tot een daling van zogenoemde ecosysteemdiensten. En dat heeft grote economische impact. Diverse internationale instituten ramen de jaarlijkse schade aan de kapitaalvoorraad natuur, die de bron is van alle ecosysteemdiensten op een bedrag in de duizenden miljarden dollars. Een ander voorbeeld: in Nederland is in diverse regio’s de grondwaterstand naar beneden gebracht om de boeren ter wille te zijn. Dat heeft geleid tot bodemdaling, verzakkende huizen, en een noodzaak tot herstel van funderingen die totaal misschien wel 80 miljard euro gaat kosten. Dat hadden de waterschappen niet voorzien…

De focus vanuit de brede welvaart op de verschillende kapitaalsoorten is dus geheel terecht. Hoe meer we er kwantitatief over te weten kunnen komen hoe beter het is. Hoe meer we het een plek kunnen geven in de beleidsvorming ook. Het geeft een heel ander beeld op het te voeren klimaatbeleid, het landbouwbeleid, het onderwijsbeleid, en meer. Impact assessments van voorgenomen beleid kunnen daarbij helpen. Op de Artikelenpagina werk ik een en ander nog wat verder uit.

Leave a Reply