Iedereen is tegen voedselverspilling. De VN heeft voedselverspilling als thema opgenomen in de Sustainable Development Goals. De EU heeft zich aan de doelstelling van de SDG’s gecommitteerd en wil aan de lidstaten reductiedoelen opleggen om de voedselverspilling tegen te gaan. Het IPCC beveelt de reductie van voedselverspilling aan als maatregel om de klimaatverandering te beperken. De Nederlandse overheid heeft een ambitie om de voedselverspilling thuis te halveren te opzichte van het getal voor 2015. Toen was het ruim 43 kg per persoon per jaar. Dat getal was vorig jaar gedaald tot ruim 33 kg, maar de experts constateren dat de trend er inmiddels wel een beetje uit is. Het doel van 21,5 kg in 2030 lijkt daarmee vrij lastig te halen. Overigens is het niet alleen de consument die thuis voedsel verspilt. In de hele voedselketen wordt in Nederland meer dan 150 kg per persoon per jaar verspild.
Heeft de overheid beleidsinstrumenten om de beleidsambitie te bewerkstelligen? Zoals gebruikelijk in het domein van consumentengedrag is het instrumentarium volledig gericht op vrijwilligheid en vrijblijvendheid. En richting de supermarkten is dat al niet anders. Niet dat er helemaal niets gebeurt. De brood- en deegwarenketen is al beter ingericht zodat de broodproductie beter is afgestemd op de consumptie. De Universiteit van Wageningen (WUR) heeft recent een advies uitgebracht aan de minister van LNV om het beleid minder vrijblijvend te maken. Dat heeft tot nu toe nog niet iets opgeleverd.
Een van de al eerder gedane suggesties is om de supermarkten te bewegen tot acties die het voor de consument gemakkelijker maken om minder voedsel te verspillen. Bijvoorbeeld door kleinere verpakkingen aan te bieden. De WUR suggereert ook om prijsprikkels te introduceren. En daar wil ik het even over hebben. Die kleinere verpakkingen die de supermarkten aanbieden hebben vaak een heel verkeerde prijsprikkel. Bijvoorbeeld een verpakking met halve inhoud heeft een prijs die 80% of meer is van de verpakking met volle inhoud. De consument die geen gekke Gerritje wil zijn neemt dan toch al gauw de grotere verpakking mee, vrees ik. Maar ik wil het vooral hebben over de 1 + 1 gratis acties die diverse supermarkten, zoals Albert Heijn, hanteren. Voor niet bederfelijke artikelen is dat fijn voor de consument. Als het meer is dan je direct nodig hebt komt het later nog wel eens van pas. Voor bederfelijk voedsel is het een uitnodiging aan de consument om teveel mee naar huis te nemen, en daarmee een grote kans dat een deel van de aanbieding zal gaan meetellen bij de kilo’s aan voedselverspilling. Hoe ingewikkeld is dit om te bedenken? Hoe ingewikkeld is het om hiermee te stoppen? Bij deze daarom een oproep om zo snel mogelijk te stoppen met 1 + 1 gratis acties voor alle bederfelijk voedsel. Sommige dingen zijn niet zo ingewikkeld, en helpen echt!