Isla op Curaçao: een honderd jaar oude raffinaderij moet natuurlijk wel een keertje dicht

Iedereen die wel eens op Curaçao is geweest kent de raffinaderij. Hij stinkt, en ‘s nachts is het een prachtige zee van lichtjes. De raffinaderij is in 1918 in productie genomen, en in afgeschreven staat door Shell  in 1985 voor 1 gulden aan het eiland verkocht. Curaçao heeft hem sindsdien verhuurd voor 20 mln dollar per jaar aan de Venezolaanse oliemaatschappij. Sinds 1985 is er weinig in geïnvesteerd, en al helemaal niet in milieumaatregelen. Volgend jaar loopt het huurcontract af. Er is nog geen nieuwe huurder gevonden. Wie zou in het huidige tijdsgewricht ook zo’n oude meuk willen runnen, met het risico van klimaatmaatregelen en milieueisen in de lucht, die je mogelijk zouden dwingen tot miljarden investeringen, in een sector met mondiale overcapaciteit?

Wat is de huidige situatie? De raffinaderij ligt aan het Schottegat, een baai die de mooiste en beste natuurlijke diepzeehaven biedt van het hele Caribische gebied. Hij biedt aan ruim duizend mensen werk, en indirect nog eens aan ongeveer 3000 mensen. Zoals gezegd, hij stinkt. Onder de rook van de raffinaderij is het slecht toeven. Mensen die er moeten leven hebben veel gezondheidsklachten.

In de toekomst is er in de baai geen raffinaderij meer. Je hoeft geen projectontwikkelaar te zijn om te beseffen dat er talrijke mogelijkheden zijn om het gebied economisch uit te nutten, en ook dat deel van het eiland dat onder de rook van Isla lag een nieuw elan te geven. Het toerisme kan een extra boost krijgen, maar misschien ook de zakelijke dienstverlening. Curaçao is voor 80% een diensteneconomie. Het toerisme is nu al goed voor 10.000 directe banen, en nog eens 15.000 indirecte banen er bovenop.

Maar hoe loopt het pad van de huidige situatie naar die toekomst zonder raffinaderij? Tot nu toe is dat pad er niet.  Wat kunnen we van de Curaçaose overheid verwachten? De huidige situatie levert huurpenningen op, het pad naar een toekomst zonder raffinaderij kost in eerste instantie veel geld. Met ontmantelen, saneren van het vervuilde gebied en de herbestemming regelen ongetwijfeld boven een miljard dollar. Ter vergelijking: het totale BBP van Curaçao is ruim 3 mrd dollar. De overheidsschuld is ongeveer half zo groot.  Daar valt dus niet veel van te verwachten. Maar: niets doen leidt er vooral toe dat die toekomst met nieuwe werkgelegenheid zich ook niet kan ontwikkelen.

Hier ligt een uitdaging voor Nederland, denk ik. Om – samen met Curaçao – eens grondig na te denken over de vraag hoe je de herontwikkeling van het Schottegat zou kunnen organiseren en hoe je het zou kunnen financieren. De tijden zijn gunstig. Er is heel veel kapitaal op zoek naar een rendabele bestemming. De vraag is dus vooral hoe en door wie gegarandeerd kan worden dat hier een rendabel project ligt te wachten om te worden gerealiseerd.

Leave a Reply