Het huidige kabinet is zijn vierde jaar ingegaan. Het laatste regeerakkoord is dus al meer dan drie jaar oud. Dat was wel het vijfde regeerakkoord in iets meer dan tien jaar. Regeerakkoorden die erg vanuit budgettaire lijstjes waren opgesteld. Afgesteld op een zo gunstig mogelijke doorrekening van het CPB. Dit heeft een enorm stempel gezet op het proces van beleid maken in Den Haag. en het heeft dikwijls tot grote ogen geleid in de rest van Nederland: waar zijn ze in Den Haag mee bezig?
Deze Haagse manier van beleid maken is heel mooi beschreven in het rapport van de Commissie Dijsselbloem uit 2008, waarin de bevindingen zijn neergelegd van het parlementair onderzoek naar het onderwijsbeleid van de periode van vijftien jaar daarvoor. Conclusies: te Haags beleid, te budgettair gedreven, wetenschappelijk niet onderbouwd, het onderwijsveld niet betrokken bij de opstelling en bij de implementatie van het beleid. Aanbevelingen: zorg voor een betere onderbouwing en betrek het veld er veel beter bij, start bij voorkeur kleinschalig. En zo nog wat meer. De samenvatting is op internet zo gevonden en heel nuttig leesvoer.
Zou het ook mogelijk zijn om beleid te starten vanuit een lijst van urgente maatschappelijke problemen, in plaats vanuit een budgettaire lijst? Hoe zou zo’n lijst er uit zien? Op de artikelenpagina probeer ik die gedachte wat uit te werken onder de kop: change before you have to.