In extreemrechtse kring heerst vaak de klacht dat de traditionele media zo links zijn. en hun waarheid niet willen verkondigen. De werkelijkheid is een andere. Bijna overal zijn de massamedia, traditioneel of online, in handen van autocraten of mensen met heel veel geld. En daarmee domineert vandaag de dag een conservatieve, populistische of antidemocratische focus in het wereldbeeld dat de media over de burgers uitstorten. Het is een niet te onderschatten gevaar dat daarmee langzaam maar zeker onze democratie uit het lood geslagen wordt. Als de media een onwaarachtig beeld van de werkelijkheid neerzetten, de burger angst aanjagen met niet-bestaande bedreigingen en de werkelijke uitdagingen van deze tijd bagatelliseren, kan een goede afweging van normen en waarden, en een eerlijke balans tussen maatschappelijke belangen niet meer plaatsvinden. In Amerika zien we hoe diverse media de leugen van Trump dat hem zijn verkiezingsoverwinning is ontstolen tegen beter weten in breed ondersteunen, Maar ook in Nederland zien we een steeds grotere media-invloed op hoe mensen tegen de wereld aankijken, en hoe dit ook het politieke functioneren beïnvloedt. In andere delen van de wereld zijn de autocraten in opmars. Ook zij doen pogingen het wereldbeeld van hun burgers te kneden, maar ook ons wereldbeeld!

Als we in deze wereld onze kwetsbare democratie, de kwetsbare kwaliteit van onze samenleving willen beschermen, zullen we moeten ingrijpen in het functioneren van de media. Vooral progressieve organisaties en partijen moeten beseffen dat zij door de media tot verliezende partij worden gemaakt. Het meest voor de hand ligt steun voor goede journalistiek, en een verbod voor de eigenaar om zich met de inhoud van zijn medium te bemoeien. Maar misschien zijn er nog andere mogelijkheden?

Op de Artikelen pagina werk ik dit thema iets verder uit.

                                                             

Als ik terugkijk op mijn periode bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voel ik een emotie alsof ik kijk naar een kloof. Maar heel goed duiden welke kloof dat precies is zou ik niet kunnen, want als ik er over nadenk dan zijn er zoveel. De kloof tussen mee kunnen doen en niet mee kunnen doen op de arbeidsmarkt. De kloof tussen vermeende zelfredzaamheid en het beperkte doe-vermogen. De kloof tussen hoogopgeleiden en praktisch opgeleiden. De kloof tussen werk waar je gezond van wordt en werk waar je kapot van gaat. De kloof tussen politieke oordelen en wetenschappelijke inzichten. De kloof tussen beleid en uitvoering. Tussen vertrouwen en wantrouwen. Tussen systeemdenken en mensgericht denken. Tussen de uitvoerend ambtenaar en de langdurig werkloze. Tussen het aantal gezonde levensjaren en de AOW-leeftijd. Tussen een leven van rondkomen en een wereld van schulden. De kloof tussen alle organisaties die zich met de sociale zekerheid bezighouden. Ik heb er vast nog een paar vergeten. Ik heb ze allemaal langs zien komen. En ik heb steeds gemerkt hoe lastig het is om de bedoeling van het beleid van sociale zekerheid te realiseren om de kloof te overbruggen, of in elk geval de afstand tussen beide zijden van de kloof te verkleinen, minder pijnlijk te maken.

Met deze passage begint de tekst “Mind the gap” op de Artikelenpagina. Lees daar verder!

Kort voor de zomer is voor de derde keer een rapport van de Algemene Rekenkamer (ARK) verschenen over de witwasaanpak in Nederland. Voor de derde keer constateert de ARK dat de verantwoordelijke ministeries van Financiën en Justitie en Veiligheid niet kunnen aangeven op welke wijze zij de efficiency en effectiviteit van de witwasaanpak beoordelen, en daartoe ook geen enkele poging hebben ondernomen. Dat is natuurlijk wel schrijnend als we de hoge kosten zien die de Nederlandse banken tegenwoordig moeten maken in hun poortwachtersrol van deze witwasaanpak. Die kosten komen jaarlijks boven de €1 miljard uit aan personele en materiële kosten. En inmiddels klagen veel klanten over de onvriendelijkheid waarmee zij door de banken worden bejegend. We weten niet hoeveel geld er in Nederland wordt witgewassen. Er bestaat een schatting van €16 miljard, maar heel betrouwbaar is die niet. Er wordt via de witwasaanpak-keten uiteindelijk weinig crimineel geld echt ontnomen. Misschien maar één procent van die €16 miljard.

Als dat percentage zo laag is, lijkt de witwasaanpak totaal ongeschikt als systeemonderdeel van de criminaliteitsbestrijding in Nederland. Geen crimineel schrikt ervan als van zijn crimineel geld 1% verloren gaat bij het witwassen. In dat licht bezien is het een enorme systeemfout om de witwasaanpak als een eigenstandig systeem te beschouwen om het financieel stelsel zuiver te houden. Dit pleit ervoor dat de overheid beter zicht krijgt en geeft op de kosten en baten van de witwasaanpak, en van daaruit deze kennis inbrengt in het integrale systeem van criminaliteitsbestrijding. Dan zijn er wellicht veel effectievere methoden denkbaar om de criminaliteit terug te dringen.

Op de Artikelen pagina onderwerp ik de witwasaanpak aan de door mij bedachte “koala-test”. Ik nodig graag uit om daar verder te lezen.

Al een tijd wil ik een blog schrijven over de manier waarop wij mensen met varkens omgaan. Intelligente dieren die in onze bio-industrie zonder noemenswaardige bewegingsruimte  met duizenden tegelijk gevangen worden gehouden. Daarom ben ik me gaan verdiepen in wat wij weten over intelligentie van dieren, en welke dieren het intelligentst zijn. Dat deed ik vanuit de hoop dat als we meer begrip hebben voor de intelligentie van dieren, we er ook meer respect voor op kunnen brengen en ze beter zullen behandelen. Honden vinden we slim en trouw, en in de Westerse landen eten we die daarom ook niet.  Dolfijnen zijn erkend intelligent, die eten we ook niet (hoewel er mensen zijn die zeggen dat het heerlijk mals vlees is).

Ik dacht er natuurlijk te simpel over. Want intelligentie van dieren laat zich slecht vergelijken met intelligentie van mensen, en voor dieren onderling is het ook niet goed mogelijk. Intelligentie sluit aan bij het gehele ontwerp van het dier, inclusief diens zintuigen. Wij mensen zijn visueel ingesteld als het om herkenning van soortgenoten gaat. Maar sommige dieren gaan veel meer op geuren af. Die dieren moet je dan niet aan een spiegeltest onderwerpen als je hun zelfbewustzijn wil meten. Ondertussen weten we wel steeds meer van cognitieve vermogens van dieren. Dieren die een eigen taal hebben, elkaar namen kunnen geven, vooruit kunnen denken, gereedschap kunnen hanteren, hun geheugen kunnen inzetten, puzzeltjes kunnen oplossen, allemaal dingen waar wij mensen ons over kunnen verbazen, maar het zijn ook allemaal weer mensachtige metingen. Hoe schapen gedrag van een kudde kunnen herkennen, spreeuwen in enorme groepen kunnen vliegen, dolfijnen hun intelligentie trainen, vleermuizen hun echosignalen trainen, daarvan hebben wij mensen geen weet en dat kunnen we ook niet met onze eigen intelligentie vergelijken.

Voor zover een rangorde aan de cognitieve vermogens van dieren valt toe te kennen scoren varkens steeds hoog. Het zijn niet alleen sociale dieren naar elkaar toe, ze kunnen slim andere varkens ook bewust misleiden om daarmee hun eten te beschermen. Ze kunnen ook puzzeltjes maken die wij driejarige kinderen laten doen. Ze zijn dus heel slim, ze hebben alleen hun ontwerp niet mee. Het zoogdier mens heeft een veel handiger ontwerp. En waar het in de natuur gaat om eten of gegeten worden zijn wij dus enorm in het voordeel ten opzichte van het varken. Maar betekent dat dat wij onze eigen intelligentie enorm op een voetstuk moeten plaatsen, en die van andere zoogdieren volledig moeten negeren? Dat lijkt me niet, maar zo is het wel. Een varken dat moet leven op 0,8 vierkante meter, of 1,0 als de boer een “één beter leven ster” heeft, en wiens welzijn wordt afgemeten aan zijn verveling, kan zijn intelligentie natuurlijk nooit gebruiken of verder ontwikkelen. Bijten in een ketting, of wroeten in een hoopje stro, daar wordt geen dier slimmer van.

Kortom, wij mensen gaan vrij beestachtig met onze collega zoogdieren om. Onze intelligentie zou ons moeten ingeven meer respect voor het dierenrijk te tonen. En dat betekent natuurlijk ook nadenken of we nog wel  vlees willen eten, en/of de bio-industrie willen handhaven. Gun het varken in elk geval een intelligenter leven!

Er is een enorme kloof ontstaan tussen de bestuurlijk gewenste situatie rond drugsgebruik in Nederland en de werkelijkheid. Gebruik van xtc, andere synthetische drugs en ook cocaïne is verboden, maar op heel veel feestjes en festivals is alcohol echt niet de enige drug die gretig wordt gebruikt. De handel in veel van deze drugs is illegaal, en de criminele circuits die zich bezig houden met productie en verkoop verdienen hier miljarden aan. De politiek probeert de gebruiker aan te spreken op het instandhouden van deze criminaliteit, maar de gebruiker meent vooral dat de politiek de aansluiting met de realiteit kwijt is en zelf verantwoordelijk is, door legalisering uit te sluiten. Daarmee staan alle seinen op rood. Het gebruik van drugs kan niet worden beheerst, en de criminaliteit heeft een schaal bereikt die bedreigend is voor de maatschappelijke stabiliteit. Het WODC heeft samen met de Universiteit van Tilburg afgelopen zomer in een uitvoerig onderzoek ook geconstateerd dat er geen positief effect van het huidige beleid valt waar te nemen. Beter beleid accepteert een aantal ervaringsfeiten: 1) een gebruiksverbod creëert criminaliteit; 2) een verbod maakt een maatschappelijke dialoog over beheersbaar gebruik onmogelijk; 3) beleidsinconsistenties (gedogen, alcohol buiten de discussie houden) tasten het maatschappelijk draagvlak aan; 4) legaliseren betekent niet stimuleren; 5) bij legalisering kunnen accijnzen bijdragen aan het beheersbaar houden van gebruik en middelen verschaffen voor betere handhaving. Het WODC heeft mogen onderzoeken dat het huidige beleid niet werkt. Het is buitengewoon urgent dat er een onderzoek gedaan wordt naar evidence based beleid dat wel werkt. En dat het nieuwe kabinet een dergelijk beleid omarmt, en de realiteit van de bovengenoemd kloof en de ondermijnende dreiging van de drugscriminaliteit accepteert. Op de Artikelenpagina staat een uitvoeriger analyse.