Vroeger dacht ik, als ik rijdend over een Italiaanse weg weer eens een idioot geplaatst verkeersbord tegenkwam: dat hebben we in Nederland toch beter geregeld. Dat denk ik niet meer. Nu verbaas ik me over de schijnbaar slordige en totaal ondoordachte plaatsing van verkeersborden langs de Nederlandse snelweg. Dan heb ik het niet eens over de enorme bermvervuiling van alle borden die aangeven of je de volgende kilometers 120 of 130 mag rijden, overdag dan wel ’s nachts. Ik verbaas me vooral over de snelheidsbeperkende borden: 90 bij nat wegdek op een weg waar je 130 mag of plotsklaps 70 op een 100km weg vergezeld van een bord Slipgevaar. Neem nu die 90 bij nat wegdek. Het is al raar dat de 90 levensgroot is, en het bordje eronder pas veel later leesbaar is (en soms half achter de bermbegroeiing is verdwenen). Maar hoe werkt zo’n bord in op de psychologie van de weggebruiker? Wat gebeurt er met zijn gedrag? Wel, dat is simpel. Geen enkele automobilist trekt zich er iets van aan. Je zou ook wel gek zijn. Want stel je voor dat een automobilist  het bord serieus neemt en afremt op een nat wegdek, dan heb je toch al gauw slipgevaar, en erachter een enorme schrikreactie, een file of een kettingbotsing te pakken. Ik hoop ook maar steeds dat de CBR examinatoren dergelijke wegvakken vermijden, want wat moet je als examenkandidaat in zo’n situatie?  Het zal de bedoeling zijn dat zo’n bord de verkeersveiligheid vergroot, in werkelijkheid wordt die veiligheid eerder verkleind. Het bord plaatst de automobilist dan ook voor een vervelend dilemma: ik volg het gebod van het bord op en veroorzaak daarmee een onveilige situatie, of ik overtreed het gebod en ben dus strafbaar. Beste Rijkswaterstaat, het kan toch niet de bedoeling zijn om de automobilisten voor zo’n dilemma te plaatsen?

Goed, ik kan dus lekker mopperen, maar even goed is het wel een interessant vraagstuk. Rijkswaterstaat probeert met een verkeersbord het gedrag van de weggebruiker te beïnvloeden en dat lukt niet. Het bord sluit niet aan bij de psychologie van de automobilist. Ik weet niet of RWS gedragspsychologisch onderzoek hiernaar  heeft gedaan. Het lijkt er niet op, maar misschien onderschat ik dat. In elk geval, hoe doe je het dan wel? Een billboardcampagne langs de weg is misschien te vrijblijvend, en niet gericht op een specifiek wegvak. Een blauw vierkant  snelheidsbord is wellicht ook te vrijblijvend, hoewel ik denk dat het praktische effect minstens zo groot is als de borden die er nu staan. Een tekstbord dat uitlegt waarom er iets aan de hand is met dat wegvak gaat niet lukken als iedereen er met 130 km/u langs racet, en een zichtbare fysieke ingreep maakt het probleem waarschijnlijk ook alleen maar groter. Een rasterbord boven het betreffende wegvak dat aanspringt als de weg echt gevaarlijk nat is? Dat vindt RWS weer te duur, waarschijnlijk, en is trouwens ook filegevaarlijk, blijkt in de praktijk. Kortom, RWS krijgt nog niet zo gemakkelijk greep op de snelwegautomobilist. Maar ik hoop wel dat ze het dilemma van hierboven kunnen wegnemen. Misschien is dan toch de beste oplossing:  de weg ook veilig te laten zijn als hij nat is…